Wednesday, March 12, 2025
Wednesday, March 12, 2025
spot_img
HomePolitikeKera kabaye Perezida Tshisekedi wa RDC yemeye kuganira n’umutwe wa M23. Reba...

Kera kabaye Perezida Tshisekedi wa RDC yemeye kuganira n’umutwe wa M23. Reba ingaruka bizagira ku Rwanda.

Perezidansi ya Repubulika ya Angola yatangaje ko nyuma y’uruzinduko rwa Perezida Félix Tshisekedi i Luanda, hemejwe ko Angola izayobora ibiganiro bizahuza abahagarariye umutwe wa M23 n’abahagarariye uruhande rwa Leta ya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (RDC).  

Ibi biganiro bizabera i Luanda mu minsi mike iri imbere, bigamije gushaka icyatuma amahoro arambye agaruka mu burasirazuba bwa RDC, aho umutekano umaze imyaka myinshi ari ingume. 

Uyu mwanzuro wafashwe nyuma y’igihe kirekire Leta ya RDC yanga kuganira n’umutwe wa M23, ivuga ko ari umutwe w’iterabwoba ushyigikiwe na Kigali. Gusa, nyuma y’ibyemezo byafatiwe mu nama zinyuranye, RDC yahisemo kwemera inzira y’ibiganiro. 

Ibiro bya Perezida wa Angola byatangaje ko nk’umuhuza mu kibazo cyo mu burasirazuba bwa RDC, bazagirana ibiganiro byihariye n’abahagarariye M23 mbere y’uko biganiro nyirizina bibera i Luanda. 

Ibi bije nyuma y’uko Perezida Tshisekedi yanze kwitabira inama y’abakuru b’ibihugu bya EAC na SADC yabereye i Dar es Salaam tariki ya 8 Gashyantare 2025, nyamara yarimo kuganira ku cyatuma amahoro aboneka mu burasirazuba bwa RDC.  

Mu myanzuro y’iyo nama, hasabwe ko Leta ya Kinshasa yagirana ibiganiro na M23, ariko icyo gihe RDC ntiyabyemeye. 

Nanone, no mu nama y’abakuru b’ibihugu bya Afurika Yunze Ubumwe (AU) yabaye tariki ya 15 Gashyantare 2025, Tshisekedi ntiyayitabiriye, kuko yari yagiye mu Budage mu nama ya Munich Security Conference. Muri iyo nama, AU yashyigikiye imyanzuro ya EAC na SADC isaba ibiganiro. 

Umutwe wa M23 ntiwahwemye kugaragaza ko imyanzuro yafatiwe mu biganiro bya Nairobi na Luanda itayirebaga kuko itabaga ihagarariwe.  

Kuba ubu Angola yemeye kuganira na M23 mbere y’uko ibiganiro bikomeye bitangira, ni ikintu cyafashwe nk’intambwe nshya. 

Ibibazo by’umutekano mu burasirazuba bwa RDC byakunze kugira ingaruka kuri politiki y’u Rwanda.  

RDC ishinja Kigali gushyigikira M23, mu gihe u Rwanda rutahwemye kuvuga ko RDC iri gukorana n’umutwe wa FDLR, ufatwa nk’ugizwe n’abasize bakoze Jenoside yakorewe Abatutsi mu 1994. 

U Rwanda rwakunze kwerekana ko ibibazo bya RDC ari ibibazo by’imbere mu gihugu cyayo, bishingiye ku miyoborere mibi n’ivangura rishingiye ku moko, cyane cyane ku baturage b’Abanyamulenge n’abandi baturage bavuga Ikinyarwanda.  

Kuba RDC yemeye ibiganiro, bishobora kugabanya igitutu cyashyirwaga ku Rwanda, kuko byaba bigaragaje ko ikibazo cya M23 atari icyo u Rwanda rwashyizeho, ahubwo ari ikibazo cy’abaturage bo muri RDC bifuza uburenganzira bwabo. 

Ikindi, u Rwanda rushobora kungukira mu kuba Angola ari yo iyoboye ibi biganiro, kuko ari igihugu gifite ubushishozi muri dipolomasi, kikaba cyari gisanzwe gikora nk’umuhuza ariko nticyihutishe umwanzuro uhuye n’inyungu za Leta ya RDC gusa.  

Ibi bivuze ko Kigali ishobora kugabanya impungenge z’uko icyemezo kizafatwa kizaba gishyira u Rwanda mu mwanya mubi. 

Nubwo RDC yemeye kuganira na M23, haracyari ibibazo byinshi bigomba gukemurwa.  

Kubera ko ibi biganiro bitangijwe n’Angola bifatwa nk’uburyo bwanyuma bwo gushaka igisubizo cy’iki kibazo, byitezwe ko impande zombi zizaganira ku ngingo zikomeye zishobora gutuma habaho amahoro arambye.  

Harimo kureba niba M23 yemera gushyira intwaro hasi, niba Leta ya RDC yemera kwinjiza abarwanyi bayo mu gisirikare, ndetse no kureba uko umutekano w’akarere wagenda umera. 

Ingaruka Ku Mibanire y’u Rwanda na RDC 

Kunanirwa Kwumvikana Bishobora Gushimangira Umwuka Mubi: Mu gihe ibiganiro bitatanga umusaruro, RDC ishobora kongera gushinja u Rwanda gushyigikira M23, ibi bigatuma umubano w’ibihugu byombi urushaho kuzamba. 

Umusaruro mwiza w’ibi biganiro Bishobora Gufasha u Rwanda: Mu gihe ibiganiro byagenda neza, u Rwanda ruzaba rugabanyije igitutu cy’amahanga yarushyiragaho ibirego ko rwivanga mu bibazo by’imbere muri RDC. 

Imibanire n’Ubucuruzi: Umwuka mwiza hagati ya RDC na M23 ushobora gutuma u Rwanda rusubirana umubano mwiza na Kinshasa, bityo ubuhahirane bugakomeza. 

Ubwiyunge mu Karere: Kuba Angola ifashe inshingano zo guhuza impande zombi, bishobora gufasha mu guhosha intambara yamaze imyaka myinshi, bityo amahoro akagaruka muri RDC no mu karere kose. 

Andi makuru

Musubize

Shyira hano igitekerezo cyawe!
Injiza izina ryawe

- Kwamamaza -spot_img

Izi ntuzicikwe

Verified by MonsterInsights