Mu gitondo cyo ku Cyumweru, tariki ya 13 Mata 2025, igice kinini cy’akarere ka Kavumu, gaherereye muri Teritwari ya Kabare mu Ntara ya Kivu y’Amajyepfo, cyagumye mu maboko y’umutwe wa M23, nyuma y’imirwano ikaze yatewe n’abarwanyi b’imitwe ya Wazalendo.
Aya makimbirane akomeje gutuma akarere kose gahungabana, ahanini bitewe n’imbaraga n’ubushobozi butandukanye buri ruhande rugaragaza ku rugamba.
Wazalendo, bazwi nk’imitwe y’abaturage bitwaje intwaro bashyigikiwe n’igisirikare cya Leta, bagabye igitero i Kavumu bashaka kwigarurira agace M23 yari imaze amezi abiri irimo.
Amashusho yakwirakwiye ku mbuga nkoranyambaga yagaragaje abarwanyi b’imitwe ya Wazalendo bafite amabendera ya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo binjira mu mujyi wa Kavumu bakanabeshya ko bigaruriye ibice bimwe birimo n’ahari ikibuga cy’indege.
Nyamara, nyuma y’igihe gito cy’imirwano, umutwe wa M23 wagaragaje ubuhanga bukomeye mu gukubita inshuro aba barwanyi, usubiza aka gace kose mu maboko yawo.
Umuvugizi wa M23 ntiyigeze atangaza byinshi kuri iyo mirwano, ariko ibimenyetso byagaragaye ku mbuga nkoranyambaga, birimo amafoto n’amashusho, byahamije ko Wazalendo bahuye n’akaga gakomeye.
Amakuru yemezwa n’ibinyamakuru bitandukanye birimo na Ityazo.com agaragaza ko hari benshi mu barwanyi ba Wazalendo baguye muri iriya mirwano, barimo n’uwari uyoboye igitero cyabaye kuri uwo munsi.
Amafoto ateye ubwoba yagaragaje abasirikare benshi baraswe mu cyico, abandi bafashwe mpiri n’Ingabo za M23 zigaragaza ko zifite gahunda yo gukomeza gusukura uturere twose twagiye tugabwaho ibitero n’imitwe ya Leta.
Kavumu si agace gasanzwe. Gafite igicumbi cy’indege cy’ingenzi ndetse kabarizwa mu murongo w’uturere tw’ingenzi cyane ku ruhande rwa gisirikare.
Kugumana Kavumu bivuze byinshi ku rwego rwa politiki no ku bijyanye n’imikoranire y’abashyamiranye.
Ibi bituma Kivu y’Amajyepfo iguma kuba ahantu h’ingenzi mu nzira z’imirwano n’ubwumvikane buke bushingiye ku bucuruzi, ubutaka, ubwoko n’inyungu za politiki.
Nubwo umutwe wa Wazalendo ushyigikiwe na Leta ya Kinshasa ndetse ugizwe n’abaturage benshi b’inkwakuzi, imirwano nk’iyi igaragaza ko bafite imbogamizi nyinshi mu bijyanye n’imyitozo ya gisirikare, ubufasha buhoraho, n’imbaraga z’ikoranabuhanga zikoreshwa n’abarwanyi ba M23.
Ibyabaye kuri iki Cyumweru byongeye kugaragaza ishusho y’uko imitwe y’itwaje intwaro muri Congo ihagaze.
Umutwe wa M23 ukomeje kwigaragaza nk’ufite gahunda, ubushobozi n’igisobanuro cya politiki wihariye, ugereranyije n’indi mitwe ikunze gukoresha uburyo bwa kinyamanswa mu kurwanya Leta.
Ibihugu byinshi, by’umwihariko abari mu Muryango w’Abibumbye ndetse n’Umuryango wa Afurika y’Iburasirazuba, bakomeje kugaragaza impungenge ku kurushaho kwiyongera kw’imirwano mu Ntara za Kivu.
Imiryango iharanira uburenganzira bwa muntu na yo irimo gusaba ko hakorwa iperereza ryimbitse ku byabaye i Kavumu, cyane cyane ku bijyanye n’abaturage baba bariciwe cyangwa barashimuswe muri uru rugamba.
Mu gihe imitwe ihanganye ikomeje gushyamirana, abaturage bo bakomeje kwicirwa mu midugararo itarangira.
Igice cya Kavumu cyari cyarabonye agahenge kuva M23 yakigarurira muri Gashyantare, ariko igitero cya Wazalendo cyakije umuriro mushya. Hari ubwoba ko aya makimbirane ashobora gukwira ahandi hose, cyane cyane mu bice M23 itari yagera cyangwa aho Wazalendo bakorera.
Nubwo Kavumu iri mu maboko ya M23, iyi ntambara ikomeje kuba iy’igihe kirekire. Icyo abatuye ako karere bakeneye ni amahoro arambye, ubutabera n’ubuzima burimo icyizere.
Ariko ibyo byose ntibizagerwaho hatabayeho ibiganiro bifite ireme, gusubiza abaturage icyizere, no gukuraho uburyo bwose bw’iterabwoba n’ivangura.
